Total Institutions Of Myanmar

ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ရွိတဲ့ Insitution ေတြအားလံုးကို အစိုးရက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႕ စံနစ္တက် ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ အခုက်န္ခဲ့တာဆို လို႕ စစ္တပ္နဲ႕ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ Institution (သံဃာ့နာယကအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ဆိုလိုဟန္တူပါသည္) ေတြပဲက်န္ေတာ့တယ္။ အဲဒီ့ေတာ့ စစ္တပ္ကို ဖ်က္လိုက္မယ္ဆိုရင္လဲ အဲဒီ့ႏိုင္ငံမွာ ဘာမွက်န္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ့ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပသနာက သပြတ္အူထက္ ရႈပ္တယ္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း အေနနဲ႕ အဲဒီ့ျပသနာကို ေျဖရွင္းဘို႕နည္းလမ္းရွာပါလို႕ ကၽြန္ေတာ့္ကိုလာခိုင္းရင္ ကၽြန္ေတာ္မေျဖရွင္းတတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အဲဒီ့ျမန္မာျပည္ျပသနာေျဖရွင္းဘို႕ကို လံုး၀လက္ေလ်ာ့လိုက္ပါၿပီ။ အခုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ ဆိုင္တဲ့ ျပသနာအားလံုးကို ႏိုင္ငံေရးျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႕ပဲ ကၽြန္ေတာ္လႊဲအပ္ထားေတာ့တယ္။ - - - စင္ကာပူႏိုင္ငံ ၀ါရင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ လီကြမ္ယူ က အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ ေျပာၾကားသြားခဲ့ေသာ စကားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

မစၥတာ လီကြမ္ယူ အေနႏွင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ Institution ဆိုေသာ စကားလံုးကို သံုးသြားရပါသလဲ။ Institution ဆိုေသာ စကားလံုး၏ အဓိပၸာယ္မွာ ဘာလဲ။ အစိုးရက မည္ကဲ့သို႕ Institutions မ်ားအား ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သနည္း။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ က်န္ရွိေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးမ်ားျဖစ္သည္႕ စစ္တပ္ႏွင့္ သံဃာ့ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးမ်ားသည္ မည္ကဲ့သို႕ေသာ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးမ်ား ျဖစ္သလဲဆိုသည္႕ ေမးခြန္းမ်ား ကၽြန္ေတာ္ ေမးလိုက္မိပါသည္။ သိလိုသည္႕ အတြက္ ေနာင္ျဖစ္လာသည္႕ အက်ိဳးဆက္မွာ ေလ့လာရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ကၽြန္ေတာ့္ ဥာဏ္မီွသေလာက္ကၽြန္ေတာ္ေအာက္တြင္ ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည္႕ဆည္းကာ ပိုေနသည္႕အခ်က္မ်ားအား ေလ်ာ့ေပးေတာ္မူၾကပါခင္ဗ်ား - - - -

Institution ဆိုသည္မွာ

ေယဘုယ်အားျဖင့္ Institution ဆိုသည္မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ တစ္ခုခု (သို႕) အစီအစဥ္ Program တစ္ခုခုအား ျမႇင့္တင္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ ရန္ ျမဳပ္ႏွံထားၾကသူမ်ား စုစည္းထားသည္႕ အဖြဲ႕အစည္း ၊ တည္ေဆာက္မႈ အုတ္ျမစ္ ၊ လူမႈအသိုင္းအ၀န္းတစ္ခုအား Institution တစ္ခု အျဖစ္ေခၚဆိုႏိုင္ပါသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုး ၊ ပညာေရး၊ သို႕မဟုတ္ လူမႈေရး ႏွင့္ ဆက္စပ္သက္ဆိုင္ေနသည္႕ ဆက္ယွက္မႈ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ား Institution တိုင္းတြင္ ရွိေနၾကပါသည္။ Institution တစ္ခု၏၀ိေသသ လကၡဏာအေၾကာင္း ထိုင္ေရးမည္ဆိုလွ်င္ပင္ စာ ၂ မ်က္ႏွာ ကမည္မထင္ပါ။ အက်ဥ္းသေဘာသာ မွတ္လိုက္ၾကပါစို႕။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ား၊ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း ႏွင့္ ဘဏ္မ်ား၊ ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေဘာ္ဒါေဆာင္မ်ား၊ မိဘမဲ့ကေလးမ်ား ေဂဟာ၊ အရူးေထာင္၊ ေထာင္၊ စစ္တပ္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းမ်ားအားလံုးသည္ Institution မ်ားျဖစ္ၾကကာ ထိမ္းျမားမဂၤလာ ျပဳျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္စုတစ္ခုတည္ေထာင္ျခင္း အားလည္း Institution တစ္ခုအျဖစ္သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြင္းရွိ လူအမ်ား၏ ေတြးေခၚမႈ ၊ စိတ္ဓာတ္၊ ယဥ္ေက်းမႈ ထံုးတမ္းစဥ္လာႏွင့္ အမူအက်င့္မ်ားသည္ အထက္ပါ Institution မ်ားတြင္ ထင္ဟပ္ေနေလ့ရွိပါသည္။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ အထက္ပါ Institution မ်ားေၾကာင့္လည္း ထံုးတမ္းစဥ္လာ အမူအက်င့္မ်ား ေျပာင္းလဲ သြားႏိုင္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္မွတ္မိပါသည္။ မစၥတာ လီကြမ္ယူ ေျပာၾကားသြားသည္႕အတိုင္းမွန္ကန္ပါက ကၽြန္ေတာ့္တို႕ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘာမ်ားက်န္ပါေတာ့သနည္း?

Total Institutions

Total Institution ဟူေသာစကားလံုးကို စတင္အသံုးျပဳခဲ့သူမွာ Pennsylvania University မွ လူမႈေရးသိပၸံပညာရွင္ ပေရာ္ဖက္ဆာ Erving Goffman ျဖစ္ပါသည္။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ မွတ္ယူလိုက္ၾကပါစို႕။ အာဏာရယူရန္ (သို႕) လူမ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အသံုးျပဳသည္႕ နည္းလမ္းမ်ားရွိသည္။ Manipulation ဟုေခၚသည္႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္အသံုးျပဳျခင္း၊ Persuation ဟုေခၚသည္႕ ေသြးေဆာင္သိမ္းသြင္းျခင္း ႏွင့္ ဖိႏွိပ္ျခင္း (Force) အားအသံုးျပဳျခင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုနည္းလမ္းမ်ားအနက္ ဖိႏွိပ္မႈျပဳသည္ ဆိုျခင္းတြင္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ဖိႏွိပ္ျခင္း (Direct Force) ႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ Daily Life Activities မ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း (Indirect Force Methods) မ်ားအား အသံုးျပဳျခင္း အစရွိသည္ျဖင့္ ရွိသည္။ Total Institutions မ်ားအနက္မွတစ္ခ်ိဳ႕သည္ Indirect Force methods မ်ားအား အသံုးျပဳ၍ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရး ၊ ေတြးေခၚလြတ္လပ္မႈ မ်ားကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ တည္ေဆာက္ထားျခင္း သာ ျဖစ္ပါသည္။ ပထမဦးစြာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အား တိုက္ရိုက္မဟုတ္ပဲ မည္ကဲ့သို႕ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္ဆိုျခင္းကို ေလ့လာၾကည္႕ၾကပါစို႕။

ဖိႏွိပ္ျခင္း (Force) အား တိုက္ရိုက္မဟုတ္ပဲ သြယ္၀ိုက္ေသာနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳကာ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ သို႕ လူမ်ားစု၏ အျပဳအမူ အက်င့္အၾကံမ်ားႏွင့္ ဘ၀တစ္ခုလံုးကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။

1. ေန႕တစ္ဓူ၀ လုပ္ငန္းေဆာင္တာအစီအစဥ္မ်ားအား အေသးစိတ္ ဇယားေရးဆြဲေပးထားျခင္း
   
2. အေျခအေနျဖစ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးသည္ (သို႕) ၀န္းက်င္တစ္ခုတည္ေဆာက္သည္။ ထိုျဖစ္ရပ္ သို႕ ပတ္၀န္းက်င္ အား ထိန္းခ်ဳပ္ကာ မိမိလုိအပ္သည္႕ ရလဒ္ထြက္ေပၚလာေအာင္ ပံုသြင္းယူသည္။

Dehumanize ျဖစ္သည္႕ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုတည္ေထာင္ပါ။ ဤေနရာတြင္ Dehumanize ဆိုေသာ စကားလံုးမွာ အဓိပၸာယ္အမ်ားႀကီး ထြက္ပါသည္။ တိုးတက္မႈမရွိေသာ၊ ႏိုင္ငံႀကီးသားမပီသေသာ (Uncivilized)၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မရွိေသာ ၊ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈကင္းေသာ ၊ အသိပညာဖြဲ႕ျဖိဳးမႈ မေပးစြမ္းေသာ အစရွိသည္႕ စကားလံုးတိုင္းသည္ Dehumanize ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ Total Institution ဟူေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ဤကဲ့သို႕ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ တည္ေထာင္ထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသာ ျဖစ္ၾကပါသည္။ စံနစ္တက် တည္ေဆာက္ထားေသာ ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနမ်ားသည္ ထိုကဲ့သို႕ေသာ အဖြဲ႕အစည္း၀င္မ်ား၏ ဘ၀ကို လံုး၀နည္းပါးထိန္းခ်ဳပ္ လုိက္ပါေတာ့သည္။

ဖိႏွိပ္မႈျပဳလုပ္ျခင္းဆိုရာတြင္ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ျပဳလုပ္ရန္မလိုပါ။ ထိုကဲ့သို႕ Total Institution မ်ားတည္ေထာင္ လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ဖိႏွိပ္မႈျပဳလုပ္ျခင္းအား ဖိႏွိပ္ခံရသူမ်ားအေနႏွင့္ လက္ခံလာႏိုင္ကာ ထိုသူမ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ႏွင့္ ဖိႏွိပ္ျခင္းကို လံုး၀နီးပါး လြယ္ကူစြာ ျပဳလုပ္လာႏိုင္ေပေတာ့သည္။

Total Institution တစ္ခု၏ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ား

• ဘ၀တစ္ခုလံုးနီးပါးပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူတစ္ေယာက္တည္း၏ လက္ေအာက္တြင္ရွိသည္။ (ဘ၀ျမဳပ္ႏွံထားရျခင္း)
• ေန႕တစ္ဓူ၀လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ လူမ်ားစု ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ျပဳလုပ္ၾကသည္။ (စုေပါင္း ကုိယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစား)
• တစ္ေန႕တာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား ျပည္႕က်ပ္စြာ အစီအစဥ္ဆြဲထားသည္။ (မနက္ ၅ နာရီထေျပး၊ ၆နာရီမနက္စာစားစသည္)
• ေၾကညာသတ္မွတ္ထားသည္႕ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခု ျပည္႕၀ရန္အတြက္ ခ်မွတ္ထားသည္႕ အစီအစဥ္ အခ်ိန္ဇယားမ်ားႏွင့္ အျမဲပင္ ခ်ည္ေႏွာင္ထားသည္။ (ဒီေန႕ ဒီေရကန္ကို ေရအျပည္႕ျဖည္႕ရမယ္)

Total Institution ထဲမွာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္သလဲ

• အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလံုးအား ေစာင့္ၾကည္႕ႏိုင္ရန္ တည္ေဆာက္ထားသည္။ လုပ္ကိုင္ဆိုင္ရြက္မႈဆိုင္ရာ မ်ားအားလံုး ေပၚေပၚတင္ တင္ပင္ျပဳလုပ္ရသည္။
• လူမ်ားစုျဖစ္သည္႕ လက္ေအာက္ခံမ်ားႏွင့္ လူနည္းစုျဖစ္သည္႕ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အဆင့္အတန္းကြာျခားမႈမွာ အလြန္ပင္ ႀကီးမားသည္။ (လူမႈေရးဆက္ဆံမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ပင္ အလြန္ေ၀းကြာစြာ ျပဳလုပ္မႈျပဳရေလ့ရွိပါသည္) အေ၀းႀကီးကေန အေလးျပဳရတာမ်ိဳးျဖစ္မွာေပါ့ခင္ဗ်ာ။
• ပံုစံသြင္းသည္႕ ကာလ - (Process Of Motification) - ပံုစံသြင္းကာလတြင္ လူတစ္ေယာက္၏ အျပဳအမူ အက်င့္စရိုက္အားလံုး (ငါ) ကို အစြဲခြ်တ္ပစ္ပါသည္။ ထိုအရာသည္ လူကိုသတ္ျခင္းမဟုတ္ပဲ၊ စိတ္ဓာတ္အားရိုက္သတ္လိုက္ျခင္းသာျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ အက်င့္စရိုက္မ်ားရွိျခင္းသည္ မေကာင္းဟု ရိုက္သြင္းလိုက္သည္။ (ဥပမာ - အမိန္႕မနာခံျခင္း၊ စည္းကမ္းမလိုက္ နာျခင္း စသည္) မုန္းစရာတစ္ခုအျဖစ္ ျမင္လာေအာင္ ေျပာင္းလဲလိုက္သည္။ (ဥပမာ - ေထာင္က်ဘူးသူဆိုလွ်င္ လူေတြ ေရွာင္ ၾကသကဲ့သို႕ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳး)။ ထို႕ေနာက္တြင္ ထိုကဲ့သို႕ေသာ အဖြဲ႕အစည္း၀င္မ်ားအေနႏွင့္ လူမႈေရး ႏွင့္ ဆက္ဆိုင္ေနသည္႕ အခန္းကဏၰမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနရသည္႕ က်င့္၀တ္မ်ား စတင္ဆံုးရွံဳးလာပါသည္။ လူအမ်ားႏွင့္ ေန႕စဥ္ထိေတြ႕ဆက္ဆံ ေနရသည္႕ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား တစ္ခုမွ မက်န္ေတာ့ေအာင္ (မိသားစုအပါအ၀င္) တစ္ျဖည္းျဖည္းခ်င္းပင္ ေျပာင္းလဲပစ္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ လူမႈေရး ရႈေထာင့္မွၾကည္႕လ်င္ လံုး၀ (Civil Death) အဆင့္သို႕တိုင္ ေရာက္ရွိသြားၾကပါေတာ့သည္။
• စည္းကမ္းလိုက္နာမႈအား စမ္းသပ္ျခင္းမ်ား - ထိုစမ္းသပ္ျခင္းမ်ားအား ထားရွိရျခင္း၏ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ခ်က္ျခင္းအျပစ္ေပးျခင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေနာင္တစ္ခါ ထပ္မလုပ္ရဲေအာင္ ေၾကာက္လန္႕ေနေစရန္ ျခိမ္းေျခာက္မႈ ျပဳလုပ္သည္႕ ကိရိယာအျဖစ္ အသံုးျပဳ ႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္။
• သြင္ျပင္လကၡဏာအားေျပာင္းလဲပစ္ျခင္း - လူမ်ားထံတြင္ သိသာထင္ရွားေလာက္ေသာ အမူအက်င့္ကေလးမ်ားႏွင့္ ေနထိုင္မႈ ဟန္ပန္မ်ားရွိတတ္ၾကပါသည္။ သြင္ျပင္ေျပာင္းျခင္းဆိုသည္မွာ ထိုအရာမ်ားအား ေျပာင္းလဲပစ္ျခင္းျဖစ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ တစ္သက္လံုး က်န္ရစ္ခဲ့ေအာင္ပင္ ေျပာင္းလဲပစ္ပါသည္။ (ဥပမာ - ေဆးမင္ေၾကာင္ႏွင့္ နံပါတ္ေရးထိုးထားျခင္း ။ ေရွာ့ ရိုက္ျခင္း ႏွင့္ ခြဲစိတ္ေျပာင္းလဲပစ္ျခင္းမ်ား)
• ကိုယ္တြင္းေရး (Privacy) အား ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း - ဥပမာ မိမိကိုယ္ပိုင္အခ်က္အလက္မ်ား အား လူအမ်ားအား အသိေပးရျခင္း။ လူသိမခံႏိုင္သည္႕ မိမိအက်င့္မ်ားအား ဖြင့္ေျပာခံရျခင္း။ အစားအစာ အတင္းေကၽြးျခင္း။ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္ စြန္႕မႈအား ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း။ အျခားသူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ အၾကမ္းဖက္ျပဳမူရျခင္း။ ကုိယ္ခႏၶာႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္း မ်ားအားရွာေဖြမႈျပဳလုပ္ျခင္း ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းေပးထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ေရာေထြးပစ္ျခင္းစသည္။
• ကိုယ္ပိုင္အျပဳအမူမ်ားအား အေရာင္ဆိုးျခင္း (Contamination of Conduct) - အာဏာပိုင္မ်ားသည္ သင္ႏွင့္အကၽြမ္းတ၀င္ ျဖစ္ေအာင္အရင္ျပဳလုပ္သည္။ ဥပမာ - နာမည္ အျပည္႕အစံုေခၚမည္႕ အစား ေရွ႕ဆံုးစကားလံုးျဖစ္သည္႕ ေမာင္ေအာင္ စသည္ေခၚဆိုျခင္းမ်ိဳး။ ထို႕ေနာက္ထိုနာမည္ေခၚဆိုမႈရပ္ဆိုင္းကာ နာမည္ေျပာင္ေပး လိုက္ျခင္းမ်ိဳးမ်ား။
• မိမိႏွင့္မအပ္စပ္သည္႕ ေနရာအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ထားရွိျခင္း - ဥပမာ - တကၠသိုလ္မွ ဆရာတစ္ဦးအား အထက္တန္းေက်ာင္း တစ္ခုတြင္ တာ၀န္ေပးသည္။ သို႕ေသာ္ထိုဆရာမွ အႀကံဥာဏ္တင္ျပလာေသအခါတြင္ ဒီဟာက အထက္တန္းေက်ာင္း တကၠသိုလ္မဟုတ္ဘူး ဆရာေပးတဲ့အႀကံအတိုင္းလုပ္လို႕မရဘူးဟု ျငင္းပယ္လိုက္ျခင္းမ်ိဳး ။ ရလဒ္အားျဖင့္ ထိုကဲ့သို႕အထားခံရသူမ်ားအေနႏွင့္ မိမိဘာလုပ္ရမည္ဆိုျခင္းအား ခြဲျခားသိရွိႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ေပ။
• ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ျခင္း - Total Institution member တစ္ဦးအေနႏွင့္ မိမိခႏၶာကိုယ္ ကိုပင္ မိမိထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့သည္႕ အေျခအေနျဖစ္ေအာင္ ႏွိပ္စက္သည္။ ရလဒ္မွာ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ႏိုင္သည္႕ အရည္အခ်င္း (Self Determination) ဆံုးရႈံးသြားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ထိုကဲ့သို႕ အသြင္ေျပာင္းကာလပံုစံေပးမႈေအာင္ျမင္သြားမည္ဆိုပါက ပံုစံအသြင္းခံရသူမ်ား၏ ဘ၀ေဟာင္းသည္ လံုး၀ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ သြားကာ စိတ္သစ္၊ လူသစ္ဆိုရေလာက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲသြားပါသည္။ သို႕ေသာ္ ရံဖန္ရံခါ အသစ္တစ္ဖန္ေမြးဖြား မႈ (new self) မရွိပဲ (old self) သည္သာလွ်င္ ပ်က္စီးသြားသည္႕ အေျခအေနမ်ိဳးလဲ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ထုိကဲ့သို႕ ျဖစ္သြားေသာ သူမ်ားအေနႏွင့္ (Total Institution) ၏ျပင္ပတြင္ ေနထိုင္က်င့္ၾကံရန္မလြယ္ကူေတာ့ပါေခ်။

Total Institution ကဲ့သို႕ေသာ အဖြဲ႕အစည္းအမ်ားအတြင္းတြင္ မည္ကဲ့သို႕ ေနထိုင္ၾကသလဲ။ မည္ကဲ့သို႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေအာင္ ျပဳမူၾကသလဲ။

(၁) သြယ္၀ိုက္သည္႕နည္းျဖင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိေစျခင္း (peer or secondary adjustment)

• တားျမစ္ထားသည္႕ အရာမ်ားတြင္ ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္း မ်ားျပဳသည္။ (ဥပမာ - ဖဲရိုက္ျခင္း) ထိုကဲ့သို႕ေသာ အလုပ္မ်ားတြင္ ေမြ႕ေလ်ာ္ေနလွ်င္ ထိုသူသည္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ပင္ရွိေနေသးသည္။
• အဖြဲ႕ငယ္မ်ားအတြင္းတြင္ အဆင့္တစ္ခုခုေပးထားျခင္း။
• အာဏာပိုင္မ်ားအား တိုက္ရိုက္စိန္ေခၚမႈ မလုပ္ျခင္း

(၂) မိမိကိုယ္ကို ေျပာင္းလဲပစ္ျခင္းအားျဖင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစျခင္း (personnal adjustment)

• လူအမ်ားႏွင့္ တစ္ျဖည္းျဖည္းကင္းကြာလာကာ ပုန္ကန္လိုလာျခင္း (withdraws & oppositional)
• ေနရာေျပာင္းျခင္း (colonization) အမ်ားဆံုးျဖစ္ေလ့ရွိသည္႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္သည္။ တစ္ျခားတစ္ေနရာရာသို႕ အေျခခ် ေျပာင္းေရႊ႕မႈျပဳၾကသည္။ (သို႕) ျပင္ပကမၻာ မွ Institution တစ္ခုခု၏ အကာအကြယ္ေပးမႈအား ေတာင္းဆိုလာၾကသည္။
• စံျပအက်ဥ္းခံမ်ား (Converted) - ခ်ဳပ္ျခယ္သူမ်ားက ျပန္လည္၍ သေဘာက်ေလာက္ေအာင္ပင္ ဖိႏွိပ္ျခင္းအား ေကာင္းေကာင္းႀကီးခံယူပါေတာ့သည္။
• အထီးက်န္ ေနၾကျခင္း - ေအးေအးေဆးေဆးေနၾကသည္ဟု သူတို႕ကိုသူတို႕ ခံယူထားၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ကိုယ္ပိုင္အရည္အေသြး (Self) ထိုသူမ်ားထံတြင္ မရွိေတာ့ပါ။

ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား

Institutionalization ဆိုေသာ စကားလံုးကို ဘားမားတူေဒး ေဆာင္းပါးမ်ားမွ ကိုေအာင္မိုး၀င္းေရးသားထားသည္႕ ေဆာင္းပါးတစ္ခုတြင္ ထပ္မံေတြ႕ရွိလိုက္ရပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုးကားထားသည္႕ စာတမ္းပါ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအားဦးတည္၍ ေရးသားထားျခင္းမဟုတ္ပါ။ သို႕ေသာ္ ထိုစာတမ္းပါအခ်က္အလက္မ်ား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏွင့္ လာ၍ကိုက္ညီေနသည္ ကို ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာေတြ႕ခဲ့ရပါသည္။ ဥပမာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွလူမ်ား အေလာင္းအစား ၀ါသနာပါၾကျခင္း (လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိရန္ က်င့္ၾကံမႈ) ၊ အထီးက်န္ဆန္ စိတ္ဓာတ္က်မႈမ်ားမ်ားျပားလာျခင္း (Personnal Adjustment)၊ ဒုကၡသည္အျဖစ္ခံယူၾကသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခားထြက္အလုပ္လုပ္လိုသူမ်ား၊ စသည္ျဖင့္။ သို႕ေသာ္ ထိုသူမ်ားအားလံုးအေနႏွင့္ မိမိကိုယ္မိမိ (Self) ေပ်ာက္ဆံုးေနၿပီဆိုသည္႕အခ်က္ကို သတိျပဳမိသူ ေတာ္ေတာ္နည္းပါးလိမ့္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အခ်က္အလက္ စံုစံုလင္လင္ခိုင္ခိုင္မာမာႏွင့္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားအား ေဆြးေႏြးမႈ ျပဳႏိုင္လ်င္ ေကာင္းမည္ဟုထင္ပါသည္။ မတူေသာအျမင္မ်ား ေပးပို႕ၾကပါခင္ဗ်ား။

1. ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံလံုးအား လူတစ္စုကထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္႕ (Total Institution) ႀကီးတစ္ခုအျဖစ္ရႈျမင္ႏိုင္သည္။
2. ကၽြန္ေတာ္တို႕အားလံုးသည္ ထို Total Institution ႀကီးေအာက္တြင္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိရန္ အတိုးေလ်ာ့လုပ္ေနၾကရသည္႕ သူမ်ားသာ ျဖစ္သည္။
3. ပံုစံသြင္းခံထားရေသာ စစ္သားမ်ားအေနႏွင့္ မည္ကဲ့သို႕ ျပင္ပ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ မည္ကဲ့သို႕ နည္းလမ္းရွာေဖြႏိုင္မည္နည္း။ စစ္သားမ်ားသည္ သူတို႕ကိုသူတို႕ ထိုကဲ့သို႕ပံုစံအေျပာင္းခံ ထားရသည္ဆိုျခင္းအား သိရွိပါ၏ေလာ။
4. Total Institution ပံုစံမဟုတ္ပဲ တရားမွ်တ၍ စည္းကမ္းေသ၀ပ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု တည္ေထာင္ရန္ မည္ကဲ့သို႕ေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳရမည္နည္း။