Monday, May 12, 2008

Why the outside helps still don't come inside Myanmar

ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ အေရးေပၚလိုအပ္မႈ အေျခအေနေတြဆိုတာ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ သတိတရား ႀကီးစြာနဲ႕ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ၿပီးမွ ရုပ္လံုးေဖာ္ယူရတာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုကို သံုးသပ္တယ္ဆိုရာမွာ သူတို႕ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို သံုးသပ္ျခင္းမဟုတ္ပဲနဲ႕ သူတို႕ရွင္သန္ရပ္တည္ေနခဲ့ၾကတဲ့ စံနစ္တစ္ခုလံုးကိုပါ ျခံဳငံုသံုးသပ္မႈ ျပဳပါတယ္။ အေရးေပၚလိုအပ္မႈ အေျခအေနတစ္ခု ေပၚေပါက္လာၿပီဆိုရင္ေတာ့ မိမိရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို မိမိကိုယ္တိုင္ျဖည္႕စြမ္းႏိုင္ျခင္းနဲ႕ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ထုတ္လုပ္မႈ အင္အား အစရွိတဲ့အခ်က္ေတြဟာ အမ်ားႀကီးက်ဆင္းသြားၾကပါၿပီ။ အေရးေပၚအေျခအေနမွာ စီးဆင္းလည္ပတ္ေနတဲ့ လူေနမႈ စံနစ္ေတြ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ စံနစ္ေတြဟာ လံုျခံဳမႈ၊ အစိုးရမႈ လံုး၀မရွိႏိုင္ေတာ့ တဲ့အတြက္ လက္ရွိၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ဒုကၡေတြ ကို အကူအညီေပးဘို႕ရယ္၊ ေနာက္တစ္ခ်ိန္မွာ ျပန္လည္တည္ေထာင္ေရး လုပ္ဘို႕ရာမွာ လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြကို ေပးအပ္ ဘို႕ရာအတြက္ ဆန္းသစ္တဲ့ နည္းလမ္း အေတြးအေခၚမ်ားနဲ႕ ေပးအပ္ဘို႕လို လာပါတယ္။ အရမ္းကို လိုအပ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ေနာင္ကာလၾကာရွည္စြာ ရပ္တည္ႏိုင္ဘုိ႕အတြက္ မိမိရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို မိမိကိုယ္တိုင္ျဖည္႕ဆည္းႏိုင္စြမ္းရည္ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးႏိုင္ေအာင္ အခုခ်က္ျခင္း လက္ငင္းအခ်ိန္မွာ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈကို မည္ကဲ့သုိ႕ ျပဳလုပ္မလဲဆိုတဲ့အခ်က္ကို ခ်ိန္ဆျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အေရးေပၚအေျခအေန (complex emergencies) ေတြတိုင္းမွာ ေရြးခ်ယ္ျပဳလုပ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ အနည္းဆံုး (၃) ခုရွိပါတယ္။
ပထမဆံုးအခ်က္က ဘာမွမလုပ္ပဲ ေနျခင္းပါ - ဘာျဖစ္လို႕ ဘာမွမလုပ္ပဲေနရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္အကူအညီေပးရမဲ့ နည္းလမ္းမက် ၊ အကူအညီ ေပးအပ္မဲ့ အစီအစဥ္ေတြ စံနစ္မက်ျခင္းမ်ား၊ အကူအညီေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေကာင္းတာကနဲနဲ ဆိုးတာက မ်ားမ်ား ျဖစ္သြားႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတာမ်ိဳးမ်ား၊ ေပးအပ္လိုက္တဲ့ ေငြေၾကး၊ အကူအညီ အစရွိတာေတြဟာ အမွန္တစ္ကယ္ လိုအပ္တဲ့သူေတြဆီကို မေရာက္ႏိုင္ျခင္း အစရွိတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြမွာ ဒီ ဘာအကူအညီမွ မေပးတဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈကို ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။
ဒုတိယအခ်က္က ေပးအပ္တဲ့ အကူအညီေတြကို အလ်င္အျမန္ျဖန္႕ေ၀ေပးလိုက္ျခင္းပါ။
ေနာက္ဆံုးျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ အကူအညီလုိအပ္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြကို ကယ္တင္ေျပာင္းလဲ ပစ္ဘို႕အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ က်က် ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အေရးေပၚအေျခအေနေတြကို အကူအညီေပးတဲ့အခါမွာ အထက္ပါ အေျခခံ (၃)ရပ္စလံုးကို ေပါင္းစပ္စဥ္းစား ၿပီးေတာ့မွ ျပဳလုပ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အေရးအေပၚအကူအညီေပးျခင္းအား လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္ကာလအတြင္း မွာလဲ အထက္ပါအေျခခံအခ်က္မ်ားကို အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အေျခအေန ေတြနဲ႕ အညီေတြနဲ႕ ကိုက္ညီတဲ့ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေတြကို ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ ကေတာ့ အကန္႕အသတ္နဲ႕ ရရွိတဲ့ အကူအညီအရင္းအျမစ္ေတြရဲ႕ ထိေရာက္မႈကို အျမင့္ဆံုးလုပ္ႏိုင္ေအာင္နဲ႕ ေဘးဒဏ္ခံရတဲ့ ျပည္သူ အေရအတြက္နဲ႕ ဒုကၡေတြကို နည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္စြမ္းေဆာင္ျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။
အေရးေပၚလိုအပ္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြကို အကူအညီေပးဘို႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈျပဳလုပ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြဟာ မိမိတာ၀န္ မိမိယူႏိုင္မႈနဲ႕ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကုန္ထုတ္စြမ္းရည္ကို ျမွင့္တင္ရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ သီအုိရီေတြ အေပၚမွာ အေျခခံထားပါတယ္။ အကူအညီေပးဘို႕ အေျခခံထားတဲ့ မူ၀ါဒေတြ အေလးေပးထားတဲ့ အခ်က္ေတြ ကေတာ့
  • ခိုင္မာတဲ့ ေလ့လာသံုးသပ္ထားရွိမႈမ်ား
  • အမ်ားကလက္ခံႏိုင္မႈကို တည္ေဆာက္ရရွိႏိုင္ရန္ ေသခ်ာျခင္း
  • သက္ဆိုင္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ေထာက္ခံမႈမ်ား
  • အေရးပါတဲ့ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ထိန္းသိမ္းျခင္း
  • ေဘးရန္ နဲ႕ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့သူေတြရဲ႕ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးေတြကို ေျဖေလ်ာ့ေပးျခင္း
  • ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈဟာ အခ်ိန္ကိုက္ရွိျခင္း
  • အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္စရာ လူေတြေရႊ႕ေျပာင္းမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းအား ကန္႕သတ္ျခင္းနဲ႕
  • ၾကာရွည္တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲႏိုင္မဲ့ စံနစ္မ်ား တည္ေထာင္ေပးသြားျခင္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္

အေရးေပၚအေျခအေန (Complex Emergencies) ေတြဟာ မဟာဗ်ဴဟာက်က် သံုးသပ္ေလ့လာျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ျခင္းနဲ႕ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းေတြ ျပဳလုပ္ဘို႕ရာ လိုအပ္ပါတယ္။ အထက္ပါ အေျခခံအခ်က္ရွစ္ရပ္ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ အေရးေပၚအေျခအေနေတြကို ပညာသားပါပါ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ႏိုင္ဘို႕အတြက္ လုပ္ငန္းလုပ္စဥ္ေတြကို ေအာက္ပါအတိုင္း ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ သူခိုးကို ဓားရိုးကမ္းသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနမွာ စိုးတဲ့အတြက္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ မေဖာ္ျပလိုေတာ့ပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္တို႕နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ ေျပာၾကားလိုတာကေတာ့ ျမန္မာျပည္သူလူထုရဲ႕ ရွင္သန္ရပ္တည္ေနတဲ့ စံနစ္၊ အေျခအေနေတြ ၊ ခံယူမႈေတြဟာ မဟာဗ်ဴဟာ သံုးသပ္မႈတစ္ခုရဲ႕ေအာက္ကို ေရာက္ရွိလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေျပာင္းလဲဘို႕ဟာ သိပ္မၾကာေတာ့ဘူးလို႕ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ျခင္း ေရာက္ရွိမလာေသးတာ၊ အေမရိကန္အစရွိတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ မျပဳလုပ္ေသးတာ စတဲ့အခ်က္မ်ားဟာ အေရးေပၚအေျခအေန တစ္ခုခုကို ကိုင္တြယ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ အရမ္းကို အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ျဖစ္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ သံုးသပ္မႈကို ျပဳလုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းကို ႏိုင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြ ၀င္ခြင့္ရလိုက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ မေျပာင္းလဲလို႕ကို မရေတာ့ဘူး ဆိုတာ ရဲရဲႀကီးေျပာၾကားရင္း ၊ မိမိယူရမဲ့တာ၀န္မ်ားအတြက္ ႏိုးၾကားစြာနဲ႕ အဆင္သင့္ရွိေနၾကဘို႕ ပန္ၾကားရင္းနဲ႕ အဆံုးသတ္ လိုက္ပါတယ္ခင္ဗ်ား

No comments: