လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ သို႕ အသိုင္းအ၀န္းတစ္ခုက တစ္ျခားသူတစ္ေယာက္ကို လိမ္ညာတယ္ ၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္လုပ္တယ္ (Deception) ဆိုတာ အဲဒီ့လူေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ ဆန္႕က်င္ဘက္ သို႕ ရန္သူေတြျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ၀ိေသသလကၡဏာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ လို႕ဆိုတဲ့ေနရာမွာ မွန္ကန္တဲ့ သို႕ အဓိကက်တဲ့ အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္ေတြကို ဖုံးကြယ္ျခင္း ၊ လွည္႕စားျခင္းနဲ႕ မွားယြင္းစြာေကာက္ခ်က္ခ်ေအာင္ ျပဳမူျခင္းစတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။ မဟုတ္ပါဘူးလို႕ ျငင္းဆန္ျခင္းဟာလဲ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခုကို ကြယ္၀ွက္ထားျခင္းထဲမွာ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။
လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ သို႕ အဖြဲ႕အစည္းတစ္စံုတစ္ခုဟာ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ ေအာင္ (Deception) အလုပ္ခံေနရၿပီလားဆိုတာကို ဆန္းဆစ္သံုးသပ္ ႏိုင္ဘို႕အတြက္ ပညာရွင္ ေတြဟာ သမိုင္းတစ္ေလ်ာက္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ လိမ္ညာမႈေတြ၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ လုပ္မႈေတြကို အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ဆန္းစစ္ေလ့လာၿပီးေတာ့ လိမ္ညာမႈကိုေဖာ္ထုတ္ေပးႏိုင္မဲ့ နည္းလမ္းေတြကို ရွာႀကံဘို႕ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ လူတစ္ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုဟာ လိမ္ညာေနတာလား ဖံုးကြယ္ဘို႕ႀကိဳးစားေနတာလား ဆိုတာကို တိတိက်က်ေျပာၾကားႏိုင္မဲ့ နည္းလမ္းေတြ ဟာ လိမ္ညာတဲ့နည္းလမ္းေတြ ၊ ဖံုးကြယ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႕ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည္႕လိုက္ရင္ အနည္းငယ္မွ်သာ ေတြ႕ရပါတယ္။
လိမ္ညာတယ္၊ ဖံုးကြယ္တယ္၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္တယ္၊ ျပဳလုပ္ခံရတယ္ ဆိုတာဟာ လူအမ်ားေန႕စဥ္နဲ႕အမွ် ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ သာမန္လိမ္ညာမႈ ကေလးမ်ားျဖစ္တဲ့ မ်က္လွည္႕ျပတာ၊ ေငြစာရင္းလိမ္တာ၊ အတုလုပ္တာ ကေလးေတြကအစ သမိုင္းတြင္ခဲ့ရတဲ့ ၊ ကမၻာ့သမိုင္းကိုေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ေအာင္အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းက D-Day ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ႏူကလီးယား စမ္းသပ္ ေဖာက္ခြဲျခင္းမ်ားအဆံုး (တစ္ကယ္ မေအာင္ျမင္စဥ္ကလိမ္ခဲ့တာပါ) လိမ္ညာမႈေပါင္း မ်ားစြာကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ေန႕စဥ္ႀကံဳေတြ႕ၾကရစျမဲျဖစ္ပါတယ္။ ကလိမ္ကက်စ္ၾကတဲ့ အစီအမံေတြ၊ ပရိယာယ္ေတြဟာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ရန္ရာခိုင္ႏႈန္းနည္းပါးေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ေလမွာေတာ့ အလိမ္ မခံရဘို႕၊ အလွည္႕စားမခံရဘို႕ သတိႀကီးႀကီးထားရွိသူမ်ားကိုေတာင္မွ အရူးလုပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ Deception ကိုေကာင္းေကာင္းကၽြမ္းက်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့ မ်က္လွည္႕ဆရာဟာ တစ္ျခား မ်က္လွည္႕ဆရာတစ္ေယာက္က မ်က္လွည္႕ ျပန္ျပသြားတာကို ခံရတတ္တာဟာ သဘာ၀ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တရားကို ဖုန္းကြယ္တဲ့နည္းလမ္းေတြ နဲ႕ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ၊ အဲဒီ့နည္းလမ္းေတြေအာင္ျမင္သြားရင္ လူေတြစိတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုျဖစ္သြားႏိုင္သလဲဆိုတာကို ရွာေဖြတင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
အမွန္တရားအား ဖုန္းကြယ္သည္႕နည္းလမ္းမ်ား
၁။ masking
masking လုပ္ထားသည္႕ လကၡဏာမ်ား - ထင္ရွားတဲ့ အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြ (characteristics) အားလံုးကို အလံုပိတ္ ဒါမွမဟုတ္ ရွင္းထုတ္ပစ္ပါတယ္။ အဓိက က်တဲ့အခ်က္ေတြကို အဓိကမက်တဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႕ ေရာေထြးပစ္ပါတယ္။
စိတ္ထဲမွာဘာျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - ဘယ္အရာကို အဓိကထားလုပ္ေဆာင္ရမလဲ ၊ အာရံုထားရ မလဲဆိုတာကို ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ျခင္း၊ ပံုၾကမ္းထုတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့တဲ့အခါမွာ အမွန္တစ္ကယ္ အေရးမႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြကို အဓိကထားၿပီးလုပ္တာေတြ၊ တစ္ျခားအေရး မပါတဲ့ (characteristics) ကိုရွာေဖြၿပီးေတာ့ လြဲမွားစြာ ေကာက္ခ်က္ခ်ျပဳလုပ္တာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
၂။ Repackaging
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြကို ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ျခားအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခုကို အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ပံုစံမ်ိဳးဖန္တီးပစ္ပါတယ္။
ဘာျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - လမ္းမွားကို ေခၚသြားၿပီးေတာ့ျပလိုက္တဲ့အခါမွာ (mislead) လြဲမွားခ်က္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈကို တစ္ခါတည္းခ်မွတ္လုိက္ေစပါေတာ့တယ္။
၃။ Dazzling
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမတင္ျပပဲ နဲ႕ ရႈပ္ေထြးေအာင္ျပဳလုပ္ပစ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ပိုၿပီးေတာ့ Strong ျဖစ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခု ထည္႕သြင္းပစ္လုိက္ျခင္းကို ျပဳလုပ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ အဓိက က်ရသလဲဆိုတဲ့အခ်က္ ကို အားျဖည္႕ကူညီေန႕တဲ့ ပံုစံ (pattern) ေတြကို ေမွးမွိန္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ပစ္ပါတယ္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - အာရံုစူးစိုက္မႈေတြကို လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ပစ္မွတ္တစ္ခု ယံုၾကည္ခ်က္တစ္ခုဟာ အမွန္လား၊ အမွားလားဆိုတဲ့ သံသယမ်ိဳးေတြ ႀကီးထြားလာေစပါတယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္တစ္ခုဟာ အလြယ္တကူ နဲ႕ ရရွိလာၿပီဆိုရင္ အဲဒီ့သတင္းမွန္ မမွန္ဆိုတာကို သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရာရွိလာေစပါတယ္။
ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္လုပ္သည္႕ နည္းလမ္းမ်ား
၁။ mimicking
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အကၽြမ္းတစ္၀င္ျဖစ္ေနသည္႕ characteristics ပံုစံမ်ားအား ျပန္လည္တည္ေဆာက္ (recreate) သည္။ အထင္အရွားတည္ရွိေသာ အရာ၀တၱဳ၊ လူ၊ ျဖစ္တည္မႈ အစရွိသည္မ်ားအား တည္ေဆာက္ဖန္တီးယူသည္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - အသစ္တည္ေဆာက္လိုက္တဲ့ mimick တစ္ခုအား သံုးသပ္တဲ့ပံုစံကို မွားယြင္းစြာသံုးသပ္ေအာင္ လံွဳ႕ေဆာ္ပါတယ္။ တစ္ကယ့္ျဖစ္တည္ေနတဲ့ အရာတစ္ခုရဲ႕ သီးသန္႕စြာတည္ရွိတဲ့ ထင္ရွားတဲ့အခ်က္ေတြကို ခန္႕မွန္းတြက္ဆရာမွာ ပိုမိုခက္ခဲလာေစပါတယ္။
၂။ Inventing
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - သတင္းအခ်က္အလက္အေၾကာင္းအရာေတြ ျမင့္ျမင့္မားမားပါ၀င္တဲ့ characteristics တစ္ခုကို အသစ္တည္ေဆာက္လိုက္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့အခ်က္ေတြကို ညႊန္းျပေနတဲ့ (indicator) ေတြကို တည္ေဆာက္ပါတယ္။ အဓိကက်ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြကို တီထြင္ (invent) ပါတယ္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - စလုပ္ကတည္းက မွားယြင္းတဲ့ ပံုစံထဲကို ၀င္သြားေစပါတယ္။
၃။ Decoying
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အျပိဳင္ျဖစ္ေနတဲ့ characteristics တစ္ခုကို ဖန္တီးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - မွန္ကန္တဲ့သံုးသပ္မႈျပဳလုပ္ျခင္းမွ အေ၀းသို႕ေရာက္ေအာင္ တစ္ျဖည္းျဖည္း ဆြဲေခၚသြားႏိုင္ပါတယ္။
၄။ Double Play
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - မမွန္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈကို အားျဖည္႕ေပးဘို႕အတြက္ မွန္ကန္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ကို အားနည္းသြားေအာင္ ဒါမွမဟုတ္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာရွိလာေအာင္ အႀကံေပးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္သည္။ အမွန္တစ္ကယ္ျဖစ္ပ်က္ေနသည္မ်ားကို ထိန္းသိမ္း ျပသထား ေသာ္လည္း Characteristics မ်ားအား သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာ ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ေလ့လာသူ၏ လက္ခံႏိုင္မႈအား ေလ်ာ့နည္းလာေအာင္ ႀကံစည္သည္။
ျဖစ္လာႏိုင္သည္႕ အက်ိဳးဆက္မ်ား - မွန္ကန္သည္႕ေကာက္ခ်က္ခ်မႈအား သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာ ေပးလိုက္ ျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ္ပြားသို႕ (double play) နည္းလမ္းအား အသံုးျပဳျခင္းသည္ ပစ္မွတ္ထားသည္႕ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၊ သို႕ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအား သံသယျဖစ္လာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕ အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အက်ယ္ကိုေတာ့ တိုးတက္လွတဲ့နည္းပညာေခတ္ႀကီးမ်ား ဘယ္သူမဆို နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ေလ့လာႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒီပို႕စ္ကို ေရးသားရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ လူယုတ္မာေအာက္ဆြဲမ်ားရဲ႕ ေအာက္တန္းစား အတတ္ပညာမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာသာ ထြန္းကားျခင္း မကေတာ့ပဲနဲ႕ အင္တာနက္အေပၚမွာပါတက္လာတဲ့အတြက္ ေရးသားလိုက္ရျခင္းပဲျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ သို႕ အဖြဲ႕အစည္းတစ္စံုတစ္ခုဟာ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ ေအာင္ (Deception) အလုပ္ခံေနရၿပီလားဆိုတာကို ဆန္းဆစ္သံုးသပ္ ႏိုင္ဘို႕အတြက္ ပညာရွင္ ေတြဟာ သမိုင္းတစ္ေလ်ာက္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ လိမ္ညာမႈေတြ၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ လုပ္မႈေတြကို အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ဆန္းစစ္ေလ့လာၿပီးေတာ့ လိမ္ညာမႈကိုေဖာ္ထုတ္ေပးႏိုင္မဲ့ နည္းလမ္းေတြကို ရွာႀကံဘို႕ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ လူတစ္ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုဟာ လိမ္ညာေနတာလား ဖံုးကြယ္ဘို႕ႀကိဳးစားေနတာလား ဆိုတာကို တိတိက်က်ေျပာၾကားႏိုင္မဲ့ နည္းလမ္းေတြ ဟာ လိမ္ညာတဲ့နည္းလမ္းေတြ ၊ ဖံုးကြယ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႕ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည္႕လိုက္ရင္ အနည္းငယ္မွ်သာ ေတြ႕ရပါတယ္။
လိမ္ညာတယ္၊ ဖံုးကြယ္တယ္၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္တယ္၊ ျပဳလုပ္ခံရတယ္ ဆိုတာဟာ လူအမ်ားေန႕စဥ္နဲ႕အမွ် ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ သာမန္လိမ္ညာမႈ ကေလးမ်ားျဖစ္တဲ့ မ်က္လွည္႕ျပတာ၊ ေငြစာရင္းလိမ္တာ၊ အတုလုပ္တာ ကေလးေတြကအစ သမိုင္းတြင္ခဲ့ရတဲ့ ၊ ကမၻာ့သမိုင္းကိုေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ေအာင္အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းက D-Day ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ႏူကလီးယား စမ္းသပ္ ေဖာက္ခြဲျခင္းမ်ားအဆံုး (တစ္ကယ္ မေအာင္ျမင္စဥ္ကလိမ္ခဲ့တာပါ) လိမ္ညာမႈေပါင္း မ်ားစြာကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ေန႕စဥ္ႀကံဳေတြ႕ၾကရစျမဲျဖစ္ပါတယ္။ ကလိမ္ကက်စ္ၾကတဲ့ အစီအမံေတြ၊ ပရိယာယ္ေတြဟာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ရန္ရာခိုင္ႏႈန္းနည္းပါးေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ေလမွာေတာ့ အလိမ္ မခံရဘို႕၊ အလွည္႕စားမခံရဘို႕ သတိႀကီးႀကီးထားရွိသူမ်ားကိုေတာင္မွ အရူးလုပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ Deception ကိုေကာင္းေကာင္းကၽြမ္းက်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့ မ်က္လွည္႕ဆရာဟာ တစ္ျခား မ်က္လွည္႕ဆရာတစ္ေယာက္က မ်က္လွည္႕ ျပန္ျပသြားတာကို ခံရတတ္တာဟာ သဘာ၀ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တရားကို ဖုန္းကြယ္တဲ့နည္းလမ္းေတြ နဲ႕ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ၊ အဲဒီ့နည္းလမ္းေတြေအာင္ျမင္သြားရင္ လူေတြစိတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုျဖစ္သြားႏိုင္သလဲဆိုတာကို ရွာေဖြတင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
အမွန္တရားအား ဖုန္းကြယ္သည္႕နည္းလမ္းမ်ား
၁။ masking
masking လုပ္ထားသည္႕ လကၡဏာမ်ား - ထင္ရွားတဲ့ အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြ (characteristics) အားလံုးကို အလံုပိတ္ ဒါမွမဟုတ္ ရွင္းထုတ္ပစ္ပါတယ္။ အဓိက က်တဲ့အခ်က္ေတြကို အဓိကမက်တဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႕ ေရာေထြးပစ္ပါတယ္။
စိတ္ထဲမွာဘာျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - ဘယ္အရာကို အဓိကထားလုပ္ေဆာင္ရမလဲ ၊ အာရံုထားရ မလဲဆိုတာကို ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ျခင္း၊ ပံုၾကမ္းထုတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့တဲ့အခါမွာ အမွန္တစ္ကယ္ အေရးမႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြကို အဓိကထားၿပီးလုပ္တာေတြ၊ တစ္ျခားအေရး မပါတဲ့ (characteristics) ကိုရွာေဖြၿပီးေတာ့ လြဲမွားစြာ ေကာက္ခ်က္ခ်ျပဳလုပ္တာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
၂။ Repackaging
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြကို ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ျခားအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခုကို အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ပံုစံမ်ိဳးဖန္တီးပစ္ပါတယ္။
ဘာျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - လမ္းမွားကို ေခၚသြားၿပီးေတာ့ျပလိုက္တဲ့အခါမွာ (mislead) လြဲမွားခ်က္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈကို တစ္ခါတည္းခ်မွတ္လုိက္ေစပါေတာ့တယ္။
၃။ Dazzling
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမတင္ျပပဲ နဲ႕ ရႈပ္ေထြးေအာင္ျပဳလုပ္ပစ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ပိုၿပီးေတာ့ Strong ျဖစ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခု ထည္႕သြင္းပစ္လုိက္ျခင္းကို ျပဳလုပ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ အဓိက က်ရသလဲဆိုတဲ့အခ်က္ ကို အားျဖည္႕ကူညီေန႕တဲ့ ပံုစံ (pattern) ေတြကို ေမွးမွိန္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ပစ္ပါတယ္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - အာရံုစူးစိုက္မႈေတြကို လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ပစ္မွတ္တစ္ခု ယံုၾကည္ခ်က္တစ္ခုဟာ အမွန္လား၊ အမွားလားဆိုတဲ့ သံသယမ်ိဳးေတြ ႀကီးထြားလာေစပါတယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္တစ္ခုဟာ အလြယ္တကူ နဲ႕ ရရွိလာၿပီဆိုရင္ အဲဒီ့သတင္းမွန္ မမွန္ဆိုတာကို သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရာရွိလာေစပါတယ္။
ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္လုပ္သည္႕ နည္းလမ္းမ်ား
၁။ mimicking
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အကၽြမ္းတစ္၀င္ျဖစ္ေနသည္႕ characteristics ပံုစံမ်ားအား ျပန္လည္တည္ေဆာက္ (recreate) သည္။ အထင္အရွားတည္ရွိေသာ အရာ၀တၱဳ၊ လူ၊ ျဖစ္တည္မႈ အစရွိသည္မ်ားအား တည္ေဆာက္ဖန္တီးယူသည္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - အသစ္တည္ေဆာက္လိုက္တဲ့ mimick တစ္ခုအား သံုးသပ္တဲ့ပံုစံကို မွားယြင္းစြာသံုးသပ္ေအာင္ လံွဳ႕ေဆာ္ပါတယ္။ တစ္ကယ့္ျဖစ္တည္ေနတဲ့ အရာတစ္ခုရဲ႕ သီးသန္႕စြာတည္ရွိတဲ့ ထင္ရွားတဲ့အခ်က္ေတြကို ခန္႕မွန္းတြက္ဆရာမွာ ပိုမိုခက္ခဲလာေစပါတယ္။
၂။ Inventing
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - သတင္းအခ်က္အလက္အေၾကာင္းအရာေတြ ျမင့္ျမင့္မားမားပါ၀င္တဲ့ characteristics တစ္ခုကို အသစ္တည္ေဆာက္လိုက္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့အခ်က္ေတြကို ညႊန္းျပေနတဲ့ (indicator) ေတြကို တည္ေဆာက္ပါတယ္။ အဓိကက်ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြကို တီထြင္ (invent) ပါတယ္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - စလုပ္ကတည္းက မွားယြင္းတဲ့ ပံုစံထဲကို ၀င္သြားေစပါတယ္။
၃။ Decoying
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - အျပိဳင္ျဖစ္ေနတဲ့ characteristics တစ္ခုကို ဖန္တီးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေတြျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ - မွန္ကန္တဲ့သံုးသပ္မႈျပဳလုပ္ျခင္းမွ အေ၀းသို႕ေရာက္ေအာင္ တစ္ျဖည္းျဖည္း ဆြဲေခၚသြားႏိုင္ပါတယ္။
၄။ Double Play
၀ိေသသလကၡဏာမ်ား - မမွန္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈကို အားျဖည္႕ေပးဘို႕အတြက္ မွန္ကန္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ကို အားနည္းသြားေအာင္ ဒါမွမဟုတ္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာရွိလာေအာင္ အႀကံေပးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္သည္။ အမွန္တစ္ကယ္ျဖစ္ပ်က္ေနသည္မ်ားကို ထိန္းသိမ္း ျပသထား ေသာ္လည္း Characteristics မ်ားအား သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာ ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ေလ့လာသူ၏ လက္ခံႏိုင္မႈအား ေလ်ာ့နည္းလာေအာင္ ႀကံစည္သည္။
ျဖစ္လာႏိုင္သည္႕ အက်ိဳးဆက္မ်ား - မွန္ကန္သည္႕ေကာက္ခ်က္ခ်မႈအား သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာ ေပးလိုက္ ျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ္ပြားသို႕ (double play) နည္းလမ္းအား အသံုးျပဳျခင္းသည္ ပစ္မွတ္ထားသည္႕ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၊ သို႕ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအား သံသယျဖစ္လာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕ အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အက်ယ္ကိုေတာ့ တိုးတက္လွတဲ့နည္းပညာေခတ္ႀကီးမ်ား ဘယ္သူမဆို နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ေလ့လာႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒီပို႕စ္ကို ေရးသားရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ လူယုတ္မာေအာက္ဆြဲမ်ားရဲ႕ ေအာက္တန္းစား အတတ္ပညာမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာသာ ထြန္းကားျခင္း မကေတာ့ပဲနဲ႕ အင္တာနက္အေပၚမွာပါတက္လာတဲ့အတြက္ ေရးသားလိုက္ရျခင္းပဲျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားလိုတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ သာမန္လူတစ္ဦးအတြက္ လိမ္ညာတယ္၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာ အရမ္းကို ယုတ္ညံ႕တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားအတြက္ကေတာ့ ဘယ္လိုလိမ္ရ၊ ညာရမလဲဆိုတာကို ပညာရပ္တစ္ခုအေနနဲ႕ကို သင္ယူၾက ရတဲ့သူေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အီရတ္က ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးအလီကို ၾကည္႕ႏိုင္ပါတယ္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာမရွိဘူးေနာ္)။ နာမည္ေလးလွေအာင္ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးလို႕ ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ေပးၿပီးသင္ယူရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါမ်ိဳးလူမ်ားအတြက္က အရွက္တရားဆိုတာ ေသလို႕ အရိုးေဆြးသြားေတာင္မွ ရွိမဲ့အရာေတြမဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ စာဖတ္သူမ်ား နားလည္ၾကမွာပါ။ အေရးေပၚအေျခအေနၿပီးဆံုးပါၿပီ၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ဘို႕အခ်ိန္ပါ ၊ ေဒၚလာ ၁၀ဘီလီယံ ေလာက္လွဴၾကပါ လို႕ တစ္လိမ္ထဲ လိမ္ေနၾကတဲ့ ကိုကိုလိမ္မ်ားရဲ႕ ေနာက္ဆြဲ မ်ားကို ေနာက္ဆံုးေျပာၾကားလိုတာကေတာ့ မေတာက္တစ္ေခါက္သင္ယူလာခဲ့တဲ့ psycho warfare ထဲက deception ဆိုတာဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕အတြက္ အပ်င္းေျပ မနက္စာတစ္ခုေလာက္ပါပဲ ဆိုတာေျပာၾကားရင္း စာဖတ္သူမ်ားအေနနဲ႕ မိမိတို႕လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ အဓိကက်တဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွ Deception အလုပ္ခံလိုက္ရတာေၾကာင့္ ေသြဖယ္မသြားၾကေစဘို႕ သတိေပးေျပာၾကားရင္းနဲ႕ နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။ deceptionလုပ္ေနတာလားဆိုတာ ကို ဘယ္လိုသံုးသပ္ ရမလဲဆိုတာကို တင္ျပခ်င္ေပမဲ့ ေအာက္ဆြဲေတြ သိသြားမွာစိုးလို႕ မေျပာေတာ့ဘူးဗ်ာ။
မွတ္ခ်က္။ ေသာက္ရူးငေအာင္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ တစ္ခ်က္ျခင္းဆီေကာက္ခ်က္ဆြဲၿပီးေတာ့ ေျပာျပခ်င္လွေပမဲ့ ဒါမ်ိဳးေကာင္ေတြဟာ အခ်ိန္ေပးရတာမတန္လို႕ မလုပ္ေတာ့ပါဘူးခင္ဗ်ား။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အခ်ိန္ေတြအမ်ားႀကီး တန္ဘိုးရွိတယ္ဆိုတာကို မေမ့ၾကပါနဲ႕ခင္ဗ်ာ။ အခ်ိန္တန္ေတာ့မွ မာဖီးယားနဲ႕ ဒီေကာင္ေတြကို ေပးေတြ႕ေပးလိုက္ပါ့မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕လိုအပ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားရၿပီး သားျဖစ္ပါတယ္။ ပါ၀င္ကူညီခ်င္တဲ့သူမ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႕ဆီကို ဆက္သြယ္ၾကခင္ဗ်ာ။ (အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ စတာ ေနာက္တာပါခင္ဗ်ာ။ တစ္ကယ္ေအာင္ျမင္သြားရင္လဲ အေကာင္းဆံုးေပါ့)။
No comments:
Post a Comment